Trị liệu âm nhạc cho trẻ tự kỷ
Mặc dù trẻ mắc chứng tự kỷ có vấn đề nghiêm trọng về ngôn ngữ nhưng các em lại tỏ ra rất thích âm nhạc và đôi khi thể hiện năng khiếu vượt trội về âm nhạc. Vì vậy, âm nhạc rất hữu ích trong việc thông qua giao tiếp không lời để điều trị cho trẻ tự kỷ.
Trị liệu âm nhạc là gì?
Âm nhạc là cây cầu giúp kết nối con người với con người. Đặc biệt, đối với trẻ tự kỷ vẫn còn nhiều hạn chế về ngôn ngữ thì không dễ đề trẻ tự kỷ giao tiếp với ai đó và chia sẻ cảm xúc của mình với ai đó. Tuy nhiên, trẻ tự kỷ cũng muốn giao tiếp và chia sẻ cảm xúc của mình.
“Trẻ tự kỷ gặp khó khăn khi giao tiếp với mọi người, khi giao tiếp bằng mắt và khó khăn để hòa hợp với mọi người. Ngoài ra, trẻ tự kỷ còn có những thay đổi về hành vi như la hét hoặc tỏ ra hung hăng vì trẻ cảm thấy sợ hãi khi một thói quen hoặc hành vi thông thường tỏ không hiệu quả. Vai trò của một giáo viên là theo dõi xem trẻ hứng thú với điều gì và căng thẳng như thế nào, để trẻ phát huy thế mạnh của mình và biến âm nhạc trở thành người bạn tốt nhất của trẻ ”.
|
» Âm nhạc khuyến khích giao tiếp và khuyến khích các hành vi xã hội.
» Âm nhạc cũng khuyến khích sự hiểu biết tốt hơn về lời nói và hành động.
» Các bài tập khiêu vũ kích thích hệ thống giác quan, giúp trẻ nâng cao kỹ năng vận động tinh.
» Tác động tích cực của âm nhạc vượt ra ngoài tương tác xã hội giúp trẻ phát triển các kỹ năng vận động và nhận thức cơ thể tốt hơn.
» Các can thiệp bằng âm nhạc có thể cải thiện hành vi xã hội, tăng khả năng tập trung và chú ý, tăng nỗ lực giao tiếp (giọng nói / lời nói / cử chỉ), giảm lo lắng và cải thiện nhận thức của cơ thể.
Phương pháp trị liệu âm nhạc cho trẻ tự kỷ
Chơi nhạc ngẫu hứng
Ngẫu hứng là một cách hay để thể hiện bản thân một cách tự do bằng cách chơi nhạc. Thông qua sự ngẫu hứng, trẻ tự kỷ có thể thể hiện thế giới vô thức của mình và thỏa mãn mong muốn tạo ra những nốt nhạc và âm thanh mới. Ngẫu hứng không chỉ mang lại sự hài lòng mà còn giúp hình thành tính cách và kỹ năng chơi nhạc cụ.
Khiêu vũ
Ngoài ra, cũng hiệu quả khi cho trẻ nhảy cùng những đứa trẻ khác theo điệu nhạc. Trẻ tự kỷ tìm thấy niềm vui trong việc khiêu vũ, chạy cùng nhau và cải thiện các mối quan hệ. Khiêu vũ trong âm nhạc tạo ra một bầu không khí đồng cảm, nơi trẻ có thể cảm nhận được nhiều cảm xúc khác nhau trong nhóm và thấu hiểu lẫn nhau. Bằng cách này, trẻ tự kỷ có thể thoát ra khỏi thế giới khép kín của mình, chấp nhận thế giới xung quanh và tương tác với những người khác trong xã hội.
Chuyển động với nhạc có một khái niệm không chỉ dừng lại ở việc chuyển động đúng với nhịp điệu của nhạc. Chuyển động với nhạc bao gồm các chuyển động vận động thô nhịp nhàng, các chuyển động cơ bản, các chuyển động có cấu trúc và tự do, các chuyển động sáng tạo, các điệu nhảy xã hội, các động tác kết hợp nói và hát nhịp nhàng, và các động tác kết hợp với chơi một nhạc cụ. |
Ưu điểm của chuyển động nhịp nhàng là chúng có thể thể hiện các biểu hiện cơ thể theo sự phát triển của cân bằng tĩnh, thăng bằng chuyển động, kỹ năng di chuyển, sự nhanh nhẹn, tính linh hoạt, sức mạnh, độ nghiêng và hướng, hoặc các chuyển động giàu trí tưởng tượng từ các chất liệu phi âm nhạc như vòng, khăn quàng cổ, tranh vẽ và đạo cụ. Nó được sử dụng để tạo điều kiện, kích thích sự đồng cảm và hỗ trợ sự hiểu biết.
Giai điệu và nhịp điệu
Giai điệu và nhịp điệu có nhiều ảnh hưởng đến trẻ tự kỷ. Giai điệu được cấu tạo từ 2 âm thanh trở lên nên nghe giai điệu cho phép trẻ tự kỷ trải nghiệm quá trình nhận thức. Chính vì vậy, liệu pháp ngôn ngữ thông qua giai điệu phát huy hiệu quả với trẻ tự kỷ. Khi trị liệu cho trẻ tự kỷ, bạn không nên dùng lời nói, hãy bắt đầu với âm thanh hoặc âm nhạc. Nếu bạn dùng lời nói và buộc trẻ tự kỷ phải nói, trẻ có thể bị ám ảnh và dẫn đến nguy cơ việc điều trị thất bại. Sử dụng nhịp điệu hợp lý có thể có tác dụng lớn hơn giai điệu.
Giai điệu có thể khiến trẻ tự kỷ liên hệ với những người khác, đặc biệt là thông qua âm thanh các bài hát của người khác mà chúng sớm trở nên quen thuộc.
Độ mạnh yếu trong giai điệu có thể kích thích hành vi tự phát ở trẻ tự kỷ, giúp trẻ thể hiện sự hiếu động, nhờ đó giúp những trẻ tự kỷ nặng thoát khỏi cảm giác bất lực.
Nhịp điệu có thể giúp trẻ trải nghiệm tinh thần hợp tác khi chơi nhạc. Với những trẻ tăng động giảm chú ý, việc thay đổi nhịp điệu trong âm nhạc giúp giải phóng năng lượng cho trẻ.
Hát
Ca hát kích thích các giác quan bên trong, đánh thức nhận thức về thể chất, cảm xúc và tinh thần.
Khi trị liệu âm nhạc bằng hát, bạn nên chọn một bài hát có nhiều câu thơ và ca từ được lặp lại. Vì những bài hát như vậy sẽ phát triển trí nhớ ở những trẻ có khả năng nhận thức thấp. Bạn cũng nên chọn những bài hát có âm vực hẹp để dễ dàng thúc đẩy xây dựng mối quan hệ
Biểu diễn bằng nhạc cụ
Hãy sử dụng màu sắc như một phương pháp biểu diễn nhạc cụ. Màu sắc thân thiện với mắt, giúp mắt nhìn nhanh và rõ ràng hơn. Bằng cách gán các nhãn dán cho từng màu theo cùng một cách và dạy cho trẻ, trẻ sẽ biết mối tương quan giữa màu sắc và tên các thành phần của hệ thống. Nhờ vậy, trẻ có thể đọc một bản nhạc dễ dàng và nhanh chóng hơn vì bản nhạc được thể hiện có tuần tự.
Ngoài ra, chơi nhạc bằng quả tạ màu cũng giúp cải thiện khả năng phối hợp của trẻ (tay mắt, tay tai), cải thiện khả năng nhận thức và khả năng chú ý, đồng thời thúc đẩy vận động tốt cho các nhóm cơ lớn, mang lại cho trẻ rất nhiều hứng thú và cảm giác thành công.
Chơi một nhạc cụ có lợi thế là tăng cường tham gia vào các hoạt động âm nhạc, tăng tính gắn kết nhóm và các kỹ năng xã hội, đồng thời phát triển các chức năng cơ thể theo nhiều cách. Trong liệu pháp âm nhạc, trọng tâm là chuyển động của cơ thể trẻ để chơi nhạc cụ, chủ động tạo ra âm thanh thông qua chuyển động. Trẻ tìm ra lối thoát cho biểu hiện cảm xúc bằng cách chơi nhạc cụ chính là mức cao nhất trong trị liệu âm nhạc.
» Rèn luyện cơ miệng cho trẻ: Chơi nhạc cụ có ảnh hưởng sâu sắc đến hơi thở cũng như chức năng sử dụng của lưỡi, cơ hàm và răng.
» Bắt chước vận động của các nhóm cơ lớn - Bắt chước cơ miệng - Bắt chước giọng nói, là một kỹ thuật hiệu quả để trẻ tự kỷ phát triển kỹ năng nhận thức và bắt chước. (Học các bộ phận trên cơ thể, luyện giọng, bắt chước theo động tác, phát âm đúng…)
Hợp xướng
Bởi vì trẻ em mắc chứng tự kỷ phải tuân theo tốc độ và nhịp điệu của âm nhạc, nên trẻ có thể trải nghiệm cảm giác trật tự, trách nhiệm và cố gắng để trở thành một thành viên của nhóm nhạc. Những hoạt động này không chỉ giúp trẻ tự kỷ phát triển về âm nhạc mà còn giúp trẻ hình thành nhân cách xã hội. Trẻ tự kỷ nên học thông qua việc bắt chước, và hoạt động bắt chước hoạt động hiệu quả trong trò chơi âm nhạc. Đặc biệt, trong ứng tác thông qua các nhạc cụ nhịp điệu, tập trung vào các nhạc cụ gõ, hoạt động bắt chước diễn ra sôi nổi hơn.
Tác dụng của liệu pháp âm nhạc đối với trẻ tự kỷ
» Thông qua liệu pháp âm nhạc, các hoạt động xã hội và mối quan hệ giữa các cá nhân được cải thiện, rèn luyện khả năng phối hợp chuyển động và giúp hình ảnh bản thân được thúc đẩy, đồng thời cải thiện kỹ năng ngôn từ cho trẻ tự kỷ.
» Khi trẻ tự kỷ được trị liệu bằng âm nhạc, các hành vi tiêu cực được giảm thiểu, các mối quan hệ xã hội được cải thiện và âm nhạc được sử dụng như một công cụ hữu hiệu để khơi gợi những phản ứng tích cực về cảm xúc.
» Liệu pháp âm nhạc khơi dậy hứng thú như chơi nhạc cụ, nhận biết âm thanh, biểu cảm bằng cơ thể dưới sự hướng dẫn của giáo viên nhằm giúp những trẻ khuyết tật khó giao tiếp, tương tác với nhau bộc lộ được nhu cầu nội tâm của mình. Và việc này có thể sẽ giúp ích cho việc phục hồi chức năng của trẻ em khuyết tật.
» Khi trẻ nghe, hát và chơi nhạc, trẻ có thể cảm nhận được những cảm xúc. Những cảm xúc trong âm nhạc có thể thay đổi những cảm xúc nhất định mà con người có hoặc thay đổi những phản ứng không tự nhiên của cơ bắp.
Tham khảo: Phương pháp trị liệu âm nhạc giúp trẻ tự kỷ phát triển giao tiếp phi ngôn ngữ
Nguồn tin: sgf.org.vn
Xem thêm các tin khác
ADHD và rối loạn hành vi phá hoại (CD và ODD)
Bạn có thể đã nghe mọi người sử dụng những cụm từ như mất kiểm soát hoặc...
ADHD và sự hung hăng
Nhiều trẻ mắc ADHD dễ nổi giận. Chúng cảm thấy cảm xúc mãnh liệt và có thể gặp...
ADHD và thay đổi tâm trạng
Những người mắc ADHD thường gặp khó khăn trong việc quản lý cảm xúc của mình. Họ...