ADHD và lo âu

Người mắc ADHD thường gặp phải chứng lo âu. Trên thực tế, họ có nguy cơ lo âu cao hơn những người khác. Một phần là do những thách thức của ADHD có thể tạo ra các vấn đề thường xuyên - ở trường học, công việc và ở nhà.

Người mắc ADHD gặp khó khăn với các chức năng điều hành - một nhóm kỹ năng cần thiết để hoàn thành nhiệm vụ. Những kỹ năng này giúp chúng ta tổ chức, lập kế hoạch, quản lý thời gian và tuân theo thói quen hàng ngày. Chúng cũng giúp chúng ta kiểm soát cảm xúc của mình.

Thông thường, lo lắng không phải là trạng thái liên tục. Nó đến và đi, và có thể chỉ giới hạn trong những tình huống cụ thể. Nhưng khi những cảm xúc này xuất hiện thường xuyên hơn và bắt đầu lấn át, mọi người có thể được chẩn đoán mắc rối loạn lo âu.

Nhiều người mắc ADHD cũng mắc chứng rối loạn lo âu. Thoạt nhìn, có thể khó phân biệt một người mắc một trong hai tình trạng này hay cả hai. Hai rối loạn này thường đi kèm với nhau, và các triệu chứng của chúng cũng có thể giống nhau. Vì vậy, việc được đánh giá cho cả hai tình trạng và điều trị từng rối loạn riêng lẻ là rất quan trọng.

Biểu hiện lo âu ở trẻ em và người lớn mắc ADHD

Lo âu, dù ngắn hạn hay dài hạn, có thể biểu hiện theo nhiều cách khác nhau. Và các dấu hiệu này có thể trông khác nhau ở các độ tuổi khác nhau. Dưới đây là một số hành vi có thể là dấu hiệu của lo âu ở trẻ em và người lớn mắc ADHD.

Biểu hiện lo âu ở trẻ em mắc ADHD

► Trở nên dễ cáu gắt hoặc hay tranh cãi.

► Trốn mọi người, có thể bằng cách trốn vào phòng ngủ hoặc phòng tắm.

► Có những nỗi sợ hãi dữ dội về các tình huống như xa cha mẹ hoặc những thứ cụ thể như chó hoặc côn trùng.

► Lo lắng về hiện tại hoặc tương lai, hoặc lo lắng về điều gì đó tồi tệ sẽ xảy ra.

Biểu hiện lo âu ở người lớn mắc ADHD

► Dễ dàng nổi nóng.

► Không thể chịu đựng những lời chỉ trích.

► Khó ngủ hoặc khó duy trì giấc ngủ.

► Bồn chồn đứng ngồi không yên.

► Tránh các tình huống giao tiếp xã hội.

Tại sao rối loạn lo âu đôi khi bị chẩn đoán nhầm là ADHD

Bề ngoài, ADHD và lo âu có thể trông giống nhau. Không hiếm trường hợp người lo âu bị chẩn đoán nhầm là ADHD, hoặc ngược lại.

Ví dụ:

Như việc gặp khó khăn trong việc tập trung chú ý. Vì những lý do khác nhau mà cả chứng rối loạn lo âu và ADHD đều khiến cho người bệnh không tập trung và bị chi phối bởi cảm xúc nhiều hơn những người bình thường. Người mắc ADHD gặp khó khăn trong việc tập trung chú ý vì họ không thể tập trung. Còn người rối loạn lo âu gặp khó khăn trong việc tập trung chú ý vì họ bị phân tâm bởi những lo lắng và sợ hãi.

Hai tình trạng này đều do những khác biệt trong não bộ gây ra, nhưng chúng không giống nhau. Và chúng có thể yêu cầu phương pháp điều trị khác nhau. Vì vậy, nếu có bất kỳ nghi ngờ nào, việc được đánh giá cho cả hai tình trạng là rất quan trọng.

Cách để người mắc ADHD cải thiện tình trạng lo âu

Đối với một số người mắc ADHD, lo âu có thể là một cuộc chiến suốt đời. Nhưng có nhiều cách để giúp họ vượt qua tình trạng này

Điều trị

Hiện nay có các lựa chọn dùng thuốc hiệu quả cho từng tình trạng lo âu cụ thể mà người ADHD mắc phải. Ngoài ra còn có các liệu pháp tâm lý khác nhau có thể giúp người mắc ADHD đối phó với các vấn đề về cảm xúc.

Chẩn đoán chính xác

Rối loạn ADHD và lo âu thường đi kèm, nhưng điều quan trọng là phải điều trị riêng biệt từng tình trạng này. Đó là lý do tại sao chẩn đoán chính xác là rất quan trọng.

Giảm căng thẳng và kiểm soát cảm xúc

Cũng có những chiến lược để giúp người mắc ADHD giảm căng thẳng và cảm thấy bình tĩnh hơn.

Ví dụ:

Các bài tập thở sâu và chánh niệm có thể giúp cả trẻ em và người lớn mắc ADHD giữ được bình tĩnh khi cảm thấy lo âu.

Nguồn tài liệu

Nội dung trong bài viết này được chuyển ngữ và biên tập từ bài gốc "ADHD and anxiety  (understood.org)".